وظایف نمایندگان مجلس شورای اسلامی:

نماینده باید شجاع باشد/نقدپذیر، دلسوز و مردمی باشد/از مراکز فساد سیاسی و اقتصادی دوری کند/مواضع شفاف داشته باشد/دوست شناس و دشمن شناس و استکبار ستیز باشد/همه وظایف قانونی نماینده را برای مطالبه گری بخوانید و ترویج دهید

 

دیدگاه امام خمینی (ره) :

« از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این عصر و عصرهای آینده می خواهم که اگر خدای نخواسته عناصر منحرفی با دسیسه و بازی سیاسی وکالت خود را به مردم تحمیل نمودند، مجلس اعتبارنامه آنان را رد کنند و نگذارند حتی یک عنصر خرابکار وابسته به مجلس راه یابد، و از همه نمایندگان خواستارم که با کمال حسن نیت و برادری با هم مجلسان خود رفتار و همه کوشا باشند که قوانین، خدای نخواسته از اسلام منحرف نباشد و همه به اسلام و احکام آسمانی آن وفادار باشید تا به سعادت دنیا و آخرت نائل آیید » (۱)

« انشاءالله نمایندگان محترم مجلس سنگینی بار مسؤولیت و رسالت خود را در این امر خطیر احساس کرده و می کنند و به خوبی دریافته اند که نظام و مردم از آنان چه انتظاری دارند، که باید گفت مجموعه خواسته ها و انتظارات اسلامی مردم از مجلس رفع گرفتاری ها و محرومیت ها و دگرگونی در نظام پر پیچ و خم اداری کشور، از انتظارات به حقی است که باید آنها را جدی گرفت . و نمایندگان محترم مجلس قبل از پرداختن به لوایح و تبصره ها و مواد غیر ضروری به فکر مسائل اصلی و کلیدی کشور باشند و بر اساس اسلام عزیز در کمیسیون ها با طرح قوانین و لوایح به سمتی حرکت کنند که مشکلات اساسی مرتفع و سیاستهای زیربنایی کشور در امور فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در راستای کمک به محرومین و رفع استضعاف مدون و به مورد اجرا در آید » (۲)« مجلسی که اساس یک کشور است باید محلی برای بحث و ساختن اخلاق جامعه باشد و انتقاد و استیضاح حق مجلس است اما برخورد با متخلف با آرامی و طرح مسائل اخلاقی بهتر رفع اختلاف می کند تا با الفاظ نیش دار و مقابله کردن با یکدیگر  خودشان را یک واعظ حساب بکنند که می خواهند مردم را موعظه کنند و مردم هم احساس کنند که این آقایان خیر و صلاح آنها را می گویند.» (۳)

چهار شرط اصلی برای یک نماینده مجلس درکلام رهبر معظم انقلاب :

به نظر من مهم ترین شرایط نماینده عبارت است از این که متدیّن، کارآمد، دلسوز و شجاع باشد. اگر این چهار شرط در نماینده ای جمع شد، همان کاری را که شما آرزو و توقّع دارید، انجام خواهد داد. نماینده باید متدیّن باشد. بی دینی و بی تقوایی چیز بدی است؛ هرجا باشد، انسان را آسیب پذیر می کند. اگر در جای حسّاس باشد، آسیب پذیری آن بسیار گران تمام خواهد شد. نماینده باید کارآمد هم باشد. بعضی ها متدیّن هستند، اما از آن ها کاری ساخته نیست. باید به گونه ای باشند که بتوانند وظایفی را که بر عهده شان قرار دارد، انجام دهند

سوم این که دلسوز مردم – بخصوص طبقات محروم – باشد و برای آن ها کار و فکر کند. من در انتخاباتِ دوره ی قبل – شاید در نماز جمعه بود – گفتم نامزدهای انتخابات مراقب باشند خود را وامدار ثروتمندان و قدرتمندان و امثال این ها نکنند. اگر کسی وامدار دستگاه ها و اشخاص و وامدار پول و قدرت شد، دیگر نمی تواند برای مردم دلسوزی کند. پس دلسوزی هم یک شرط بزرگ است.

شرط چهارم این است که نماینده ی مردم باید شجاع باشد. این ملت، ملت شجاع و آزاده ای است؛ ملتی است که تهدید قدرتهای متکبّر جهانی او را به عقب نمی نشاند؛ بنابراین نماینده ی او هم باید شجاع باشد و نترسد؛ شجاعت در مقابل دشمن، شجاعت در مقابل باطل، شجاعت در پذیرش حرف حق. (۴)

نمایندگان مجلس باید به این نکته توجه نمایند که  نمایندگان تمام قشرهای ملت می‌باشند و با استفاده از همه ظرفیت‌های قانون‌گذاری و ابزارهای نظارتی به ویژه ابزار بسیار مهم دیوان محاسبات بر فعالیت‌های دستگاه‌ها، نظارت کنند. همچنین نمایندگان از ایجاد برخی ارتباطات مخدوش یا دستگاه‌های تحت نظارت پرهیز کامل کنند چرا که تأثیرگذاری مجلس و توانایی عظیم و قانونی جمعی را در نظارت بر دستگاه‌ها، سلب می‌کند. مجلس شورای اسلامی، نماینده و عصاره ملت است و در تشریح سیاسی جایگاه ویژه‌ای دارد. موضوع‌گیری سیاسی مجلس می‌تواند دشمنان را امیدوار و گستاخ می‌کند و یا برعکس آنها را از دستیابی به هدف اصلی مراکز قدرت جهانی یعنی سیطره مجدد بر ملت و کشورایران، ناامید سازد و مجلس باید با موضع‌گیری‌های صحیح در پایداری سرنوشت‌‌ساز ملت در مقابل دشمنان استقلال و عزت این سرزمین نقش ویژه خود را به خوبی ایفا کند. جمع شدن ۲۹۰ نفر از نخبگان کشور و ملت در مجلس شورای اسلامی فرصت بی‌نظیری برای بررسی و بحث و مجادله منطقی درباره مسائل اصلی کشورایجاد می نمایید .

ویژگی های مجلس مطلوب دردیدگاه مقام معظم رهبری :

مجلس باید ضمن پرهیز کامل از درگیری‌های زشت جناحی ـ سیاسی و فردی از مباحث راهگشا و پرشور، کاملاً بهره‌ گیرند.

مجلس باید در مقابل افکار عمومی پاسخگو باشند.

خدمتگزاری به مردم فرصت خوبی برای نمایندگان مجلس است که در طول چهارسال مسئولیت‌پذیری تلاش کنند.

از وظایف اصلی نمایندگان مجلس، پیگیری استقلال ملی، عدالت اجتماعی، کاهش شکاف طبقاتی (فقر و غنی)، مبارزه با فساد اقتصادی و اجتماعی و اداره صحیح کشور است.

نمایندگان مجلس باید در پرهیز از اسراف و زیاده‌روی پافشاری کنند.

نمایندگان مجلس باید مسائلی کلی کشور را بر مسائل محله و منطقه ای ترجیح و ضروری بدانند.

انضباط نمایندگان و حضور کامل در جلسات علنی و کمیسیون‌ها لازمه نمایندگی ملت است باید فعالیتشان را روز به روز بیشتر کنند. (۵)

مجلس شورای اسلامی، دارای اختبارات و وظایف سنگین و گسترده‌ای است که مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظیفه آن، قانونگذاری است. – حق دادن طرح‌های قانونی و بررسی لوایح دولتیوضع آیین‌نامه داخلی مجلس

– حق تصویب رجوع به همه‌پرسی در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی

– تصویب بودجه سالانه کشور

– اعمال نظر بر دیوان محاسبات کشور

– دادن رأی اعتماد به هیأت وزیران

– حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور

– تصویب استخدام کارشناسان در موارد ضروری

– استیضاح هیأت وزیران با هر یک از وزراء

– استیضاح رئیس جمهور

– انتخاب ۶ نفر از حقوقدانان شورای نگهبان پس از پیشنهاد رئیس قوه فضائیه

– انتخاب دو عضواز ۶ نفر شورای نظارت بر صدا و سیما

خلاصه اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در عرصه قانون‌گذاری، طرح‌ها و لوایح باید فعال باشند و از نظرکیفی طرح‌ها و لوایح خوب و مفید برای جامعه ارائه دهند.

همچنین در عرصه نظارتی که مسئولیت مهم نمایندگان مجلس شورای اسلامی است باید با دقت و با احساس مسئولیت بیشتر این رسالت نظارتی خودشان را در قالب تذکرات، سؤال، تحقیق و تفحص‌ نسبت به بعضی از مسائل و گاهی در قالب استیضاح به نحو احسن و مطلوب انجام دهند.

کاندیدهای منتخب که به عنوان خدمتگزار به مجلس شورای اسلامی معرفی شده اند باید در عین حفظ استقلال وکیان مجلس، نهایت همکاری را با دولت محترم تدبیر وامید در همه زمینه‌ها داشته باشند که ظهور و بروز این همکاری معمولاً در لوایح مهم و سرنوشت‌ساز مشاهده خواهد شد (مثل بودجه) .

البته این همکاری و همدلی نمایندگان مجلس با دولت نباید مانع از انجام وظایف نظارتی مجلس و نمایندگان شود. آنها می‌تواند آزاد و مستقل و با سؤال و تفحص می‌توانند رسالتشان را ادامه دهند.

کاندیداهای منتخب دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در عرصه سیاست خارجی و بین‌المللی باید اعلان موضوع‌گیری کنند. ترکیب مجلس دهم که متشکل از گرایش‌های مختلف سیاسی است می تواند در مسائل کلان و آنجا که منافع ملی کشور مطرح می‌شود یکدل و یک جهت تصمیم می‌گیرند و در مسائل و مصالح کلی کشور، گرایش‌های خود راکمتر دخالت دارد یا دخالت ندهند. خوشبختانه امروزه مجلس در کشورما  به مرحله ی از رشد و بلوغ سیاسی دست یافته وگروه‌ها و گرایش‌های مختلف به خوبی همدیگر را تحمل می‌کنند. در مجلس نمایندگان باید دیدگاه‌های خود را آزادانه مطرح ‌کنند و تحمل انتقاد و شنیدن حرف یکدیگر را داشته باشند و در کمال آرامش و با آزادی کامل تصمیماتشان را بگیرند.

والسلام علی من إتبع الهدی

محسن حمید

۱- وصیتنامه سیاسی الهی، ص ۱۸، و صحیفه نور، ج ۲۱

صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۲۱۴ ۲-

صحیفه نور، ج ۱۸، ص ۵۹ ۳-

۴ـ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای

۵-leeder.ir